Thứ năm, ngày 28 tháng 3 năm 2024

Đoàn Văn Thắng

*Ai tham gia vào công tác nghiên cứu quan hệ quốc tế (QHQT) đều cần trả lời các câu hỏi lớn như: QHQT là gì? Nguồn gốc và quy luật vận động của các mối QHQT? Tại sao cần nghiên cứu QHQT? Phương pháp nghiên cứu QHQT gồm các bước nào? Với chúng ta, nghiên cứu QHQT là để xây dựng các chính sách quốc gia cả về mặt đối nội và đối ngoại, phục vụ công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước. Trong bối cảnh hội nhập hiện nay, hoạt động trên mọi lĩnh vực, mọi cấp, đều đòi hỏi phải có những hiểu biết nhất định về QHQT.

 

Bài viết đề cập đến một số quan điểm về sự phụ thuộc lẫn nhau, nguồn gốc và tác động của nhân tố này trong quan hệ quốc tế. Theo tác giả, việc xác định lợi ích quốc gia, so sánh lực lượng và sự phụ thuộc lẫn nhau là ba nhân tố chính làm cơ sở cho việc hoạch định và thực thi chính sách đối ngoại. Ba nhân tố này tác động qua lại và bổ sung lẫn nhau, tạo thành một quá trình không thể tách biệt. Nhìn chung, phụ thuộc lẫn nhau dẫn đến sự hợp tác. Tuy nhiên, phụ thuộc lẫn nhau có thể dẫn đến xung đột nếu phụ thuộc không tương xứng. Cuối cùng, tác giả muốn nhấn mạnh rằng một mối quan hệ không dựa trên sự phụ thuộc lẫn nhau thì không thể được coi là thực chất.

Khi tiến hành một khóa học, mọi công việc giảng dạy cần phải được chuẩn bị đầy đủ và sinh viên cần tuân thủ đầy đủ các bước trong quy trình học tập vì đây là các bước đã được giáo viên nghiên cứu, rút kinh nghiệm chuẩn bị cho các kỳ thi của sinh viên và hướng công việc lâu dài, được giáo viên tổng hợp lại trong các chương trình giảng dạy qua nhiều khóa. Nếu chưa có sự chuẩn bị cơ bản về giáo trình, giáo án, kế hoạch giảng dạy cho một chuyên ngành cũng như từng môn học, các công việc cơ bản mà mỗi môn học yêu cầu, tốt nhất là chưa nên giảng dạy môn học đó. Bài viết này là công trình đúc kết kinh nghiệm giảng dạy và hoạt động thực tiễn đối ngoại của tác giả sau gần 40 năm gắn bó với Học viện Quan hệ Quốc tế (nay là Học viện Ngoại giao), Bộ Ngoại giao.

Bài viết này đề cập ba vấn đề: Nội hàm thông tin quan hệ quốc tế; Cách thức thu thập thông tin quan hệ quốc tế và một vài điểm cần tránh khi thu thập thông tin quan hệ quốc tế. Bài viết dựa trên kinh nghiệm cá nhân khi làm việc nghiên cứu ở nước ngoài và đọc qua một số sách kinh điển. Hy vọng bài viết phần nào hữu ích với ai quan tâm nghiên cứu quan hệ quốc tế.

Trong bài viết, tác giả đề cập đến một số nguyên nhân cơ bản dẫn đến xung đột hoặc hợp tác giữa các quốc gia khác nhau trong cộng đồng quốc tế. Các nguyên nhân này đã tồn tại từ khi có loài người và sẽ còn tồn tại trong các mối quan hệ giữa các quốc gia. Tác giả cũng nêu ra một số ý về việc khi nào thì xung đột hoặc hợp tác phát triển, hoặc ngừng lại là tùy thuộc vào việc xác định lợi ích và cách thực hiện lợi ích của các chính phủ và các nhóm lợi ích khác nhau trên thế giới.

Trong bài này, tác giả đề cập môi trường tương tác giữa quan hệ chính trị với các quan hệ kinh tế, quân sự. Tác giả cũng nêu rõ các tương tác chính trị phục vụ các mục tiêu an ninh và kinh tế và sự tác động qua lại của các nhân tố quân sự, kinh tế tới chính trị quốc tế.

Trong bài viết này, tác giả đề cập đến một số nhân tố tác động đến thái độ của công chúng đối với việc hoạch định và thực thi chính sách đối ngoại như hệ thống chính trị, địa vị xã hội, việc xác định lợi ích và giá trị, khung không gian và thời gian…Tác giả cho rằng do sự đa dạng về các nhân tố nói trên trong các xã hội khác nhau, cũng như trong mỗi một xã hội, nên thái độ của công chúng đối với chính sách đối ngoại cũng hết sức đa dạng. Vai trò của người hoạch định và thực thi chính sách đối ngoại là tìm ra các mẫu số chung, ngoài lợi ích chung, tính đến lợi ích cụ thể của các giai tầng xã hội, điều hòa các dạng lợi ích cho phù hợp về không gian và thời gian, về trước mắt và lâu dài để có được một chính sách đối ngoại phù hợp. Bài viết cũng nêu một số điểm cần lưu ý khi đánh giá chính sách đối ngoại, và trong việc tranh thủ dư luận đóng góp vào việc xây dựng và thực thi chính sách đối ngoại.

Những bài viết được quan tâm nhất

Giỏ hàng

Giỏ hàng hiện đang trống.
Xem giỏ hàng

Đăng nhập

Thống kê truy cập

mod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_counter
mod_vvisit_counterToday423
mod_vvisit_counterYesterday127
mod_vvisit_counterThis week1195
mod_vvisit_counterLast week1037
mod_vvisit_counterThis month5963
mod_vvisit_counterLast month4403
mod_vvisit_counterAll days297275

Học viện Ngoại giao

Địa chỉ: 69 Chùa Láng – Đống Đa – Hà Nội
Điện thoại: 0438344540, máy lẻ 7106
Email: tapchi_ncqt@mofa.gov.vn, Web: www.isr.vn
©Copyright 2011-2024 Tạp chí Nghiên cứu Quốc tế | Xây dựng trên nền tảng Hệ quản trị mã nguồn mở Joomla